Vịnh Xuân Đài - Làm say lòng biết bao thi nhân lữ khách

NTO - Vịnh Xuân Đài nằm cách thành phố Tuy Hoà khoảng 45km về phía Bắc. Đường quốc lộ 1A chạy dọc men theo bờ Tây vịnh Xuân Đài, đi vào Nam ra Bắc khi đến đỉnh dốc Găng, bạn có thể dễ dàng ngắm một góc cảnh vịnh Xuân Đài. Tàu thuyền có thể đi vào từ cửa vịnh hoặc xuất bến từ cảng Dân Phước, Tiên Châu, Nhất Tự Sơn để đi tham quan toàn vịnh. Vịnh Xuân Đài thuộc huyện Sông Cầu, có diện tích mặt nước khoảng 13.000ha, được tạo thành nhờ dãy núi Cổ Ngựa chạy dài ra biển khoảng 15km, trông giống hình đầu con kỳ lân, bao bọc khu vực bờ của vịnh là những rừng dừa xanh ngát.

Toàn cảnh vịnh Xuân Đài

Cửa vịnh rộng khoảng 4,4km, có độ sâu từ 7m đến 18m, bờ vịnh dài khoảng 50km, chạy qua nhiều vùng địa hình khác nhau với những tên gọi khá thú vị như: gành Đèn, Mũi đá Ong, gành Đỏ, vũng Lắm, vũng Mắm, vũng Dông, vũng Sứ, vũng Chào, vũng Me, vũng La, Bãi Ôm, bãi Từ Nham, mũi Động Tranh, mũi Gành Tướng, hòn Móm, mũi Tai Mã, gành Bà, Cù lao ông Xá, đảo Nhất Tự Sơn, đám Cồn Cả. Mặt phía Đông Nam cửa vịnh là: gành Đá Đĩa, Hòn lao Mái Nhà, phía Bắc là bãi cát Từ Nham, bãi biển Từ Nham, đầm Cù Mông, vũng Vuông, bãi Tràm, bãi Nồm, dưới biển có nhiều loại san hô và rong biển. Bao bọc khu vực bờ vịnh có nhiều dãy núi ăn sâu ra biển, hình thành nên các vũng nhỏ, bãi tắm đẹp, thơ mộng đã đi vào ca dao. Nơi đây còn có rất nhiều núi, đảo và bán đảo.

Xuân Đài còn là nơi lưu dấu nhiều sự kiện lịch sử của đất nước. Nơi đây ghi đậm chiến công đầu tiên của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ đánh tan đội thủy quân chủ lực của Nguyễn Ánh, mở ra triều đại Tây Sơn. Đây còn là nơi diễn ra hoạt động ngoại giao đầu tiên giữ Việt Nam và Hoa Kỳ dưới thời vua Minh Mạng. Cũng tại đây, vào tháng 4/1945, tàu hải quân Nhật bị máy bay Đồng Minh bắn chìm, nhiều di vật lịch sử như súng thần công cũng đã được tìm thấy tại Xuân Đài. Vũng Lắm là thương cảng sầm uất bậc nhất của Phú Yên trong quá khứ, là cửa ngõ thông thương giữa Phú Yên với bên ngoài.

Phong cảnh trời, mây, non, nước Xuân Đài cùng với những đặc sản nổi tiếng ở đây như ốc nhảy, ốc hương, tôm, cua, ghẹ... đã làm say lòng biết bao thi nhân lữ khách:

Xuân Đài bốn mặt núi sông liền
Thắng cảnh nước non để dấu truyền
Thánh đế đền xưa nêu dấu tích
Tiên Châu chốn cũ hội thương thuyền
Hai sông giáp một triều lên xuống
Ba mặt gành đôi đá ngửa nghiêng
Trùng điệp dương xanh lồng cát trắng
Rừng cây nhân tạo giúp thiên nhiên.

Đến vịnh Xuân Đài là đến với một vùng non nước thắm đượm màu xanh: Mặt biển, rừng dừa xanh, núi non và bầu trời, tất cả tạo nên một bức tranh sơn thủy hài hòa và thơ mộng. Xung quanh vịnh là những xóm làng bình yên, nấp bóng dưới rừng dừa, những bãi cát trắng xen lẫn những bãi đá có hình thù khác lạ. Đi thuyền trên vịnh Xuân Đài phóng tầm mắt về phía Tây là những dãy núi cao trùng điệp, nhìn về hướng Đông trên bán đảo Xuân Thịnh bên cạnh những ngọn đồi xanh là cồn cát Từ Nham như một đám mây trắng sà xuống đỉnh núi.

Nét độc đáo khác của vịnh Xuân đài là những bãi cát trắng, mịn, sóng êm, rất lý tưởng cho du lịch tắm biển, đặc biệt là Bãi Dài. Người ta gọi là Bãi Dài vì nó là một doi cát chạy theo hình cánh cung có độ dài trên 5km, được bao phủ bởi rừng dương quanh năm rì rào cùng gió biển. Đoạn từ mũi Cổ Cò đến núi Cột Cờ nằm sát cửa vịnh có nhiều mỏm núi nhô ra ngoài mặt nước, trên núi bốn mùa cây cối tốt tươi, có những mạch nước từ trên cao chảy xuống tạo thành những giếng nước ngọt.

Từ đầu thế kỷ 20, người Pháp sớm nhận ra tiềm năng của vịnh Xuân Đài nên đã chọn Sông Cầu làm thủ phủ của tỉnh Phú Yên và nhà cầm quyền Pháp lúc đó cũng đã cho lập quy hoạch phát triển du lịch quanh vịnh Xuân Đài thơ mộng này. Hãy đến vịnh Xuân Đài để khám phá cảm nhận nét đẹp mà thiên nhiên đã ban tặng cho Phú Yên.
Thông tin địa danh:
Địa chỉ: Huyện Sông Cầu, Tỉnh Phú Yên